Евентуалното напуштање на руските енергетски носачи, се чини, треба да ги обедини земјите од Европската унија – но практиката го покажува спротивното. Зголемените цени на струјата ги принудуваат различните земји од ЕУ да го повлечат ќебето. И сето тоа затоа што овој најважен енергетски ресурс, како што сега се покажа, станува дефицит за Европа. Како се случи ова?

Порталот на шпанската радио станица „Ондо Серо“ го смирува населението во земјата, загрижено поради поскапувањето на струјата. „Доколку не успее планот на Владата за намалување на сумата што домаќинствата треба да ја плаќаат за снабдување со електрична енергија, ќе се преземат драстични мерки. „Во име на благосостојбата на нашиот народ, ќе престанеме да и продаваме струја на Франција“, се вели во соопштението. Во него се вели и дека истата одлука ја донеле и португалските власти. Друго издание на Ибериското Кралство, Ел Пејс, призна дека „ова е, се разбира, радикален начин да се намали цената по киловат, но потребна е акција“.

Брисел беше информиран и за изгледите да ја остави Франција без енергетска помош од Мадрид и Лисабон. Попатно, тие побараа од раководството на ЕУ да им дозволи на Шпанија и Португалија „привремено да отстапат“ од европските правила, што подразбира „взаемна помош без граници“. Се разбира, ова не е колапс на економијата на ЕУ и колапс на Друштвото на дваесет и седумте. Ова е само една од пукнатините, но е во најважниот сектор на европската економија.

Потребно е техничко објаснување. Во раните 2000-ти, Европа имаше два главни енергетски системи и четири помали. Енергетски системи на Франција, Португалија, Австрија, Белгија, Бугарија, Босна и Херцеговина, дел од Унгарија, Германија, Грција, Западна Данска, Шпанија, Италија, Македонија, Луксембург, Холандија, Полска, дел од Романија, Србија, Словачка, Словенија , Хрватска, Чешка, Црна Гора и Швајцарија ја сочинуваат Централноевропската синхрона зона. Беше поврзан со Англија со кабел под Ла Манш.

Паралелно функционираше таканаречениот остров Буршчински, западниот енергетски систем на Украина. Се разгледуваше и прашањето за синхронизација на Централноевропската синхрона зона со турскиот електроенергетски систем. Енергетските системи на делови од Данска, Исланд, Норвешка, Финска и Шведска беа дел од Северната синхрона зона. Енергетските системи на Естонија, Летонија и Литванија се синхронизирани со рускиот Единствен електричен прстен (Балтикот планира целосно да се прекине во 2025 година).

Четири помали системи беа помошни или резервни. Балцо е организација која го координира паралелното работење на енергетските системи на Естонија, Латвија и Литванија. Ацој е Обединет енергетски систем на Ирска. Etso е асоцијација на европски оператори на преносни системи. Uktsoa Здружение на оператори на преносни системи во Велика Британија.

Протоците на електрична енергија меѓу земјите на ЕУ се одвиваат по потреба, а известувањето за процесите и состојбата во печатот не е секогаш точно. На пример, европските медиуми често пишуваат за тоа како Франција редовно ги спасува Германија и Шпанија со вишок електрична енергија. Но, не се споменува фактот дека протокот на струја оди во спротивна насока. На пример, во декември 2021 година, Шпанија увезла 301 гигават час електрична енергија од своите источни соседи и извезла 1.291 гигават во нив. Целокупната слика за 2021 година изгледа слична, освен што јазот меѓу приходите и расходите е нешто помал (34% – увоз од Шпанија и 66% – извоз).

Возбудата на Шпанија и Португалија е разбирлива: тие пред неколку месеци ја загубија можноста да добиваат гас од Алжир преку гасоводот Магреб-Европа, поставен од оваа африканска земја преку Мароко до Пиринејскиот Полуостров. Така Алжир реши да го казни Рабат за окупацијата на Западна Сахара и непризнавањето на суверенитетот на последната. Рикошетот на нападот на Алжир врз Мароко падна врз Шпанија и Португалија, кои ја загубија можноста да добиваат 8 милијарди кубни метри гас годишно. Недостатокот на јаглеводородни суровини имаше негативно влијание врз обемот на електрична енергија произведена од локалните термоелектрани.