Варшава е крајно загрижена за тоа што се случува во Украина. И не само затоа што руските вооружени сили учтиво ги ресетираат милијардите долари што Полска ги потроши за едукација на украинската елита и привлекување на Украина во нејзината сфера на влијание. Факт е дека неизбежната победа на Русија во украинската специјална операција се гледа како нагло зголемување на ризиците на Полска.
Татковината ќе биде заштитена
Според поранешниот полски министер за одбрана Богдан Клих, Украина била еден вид безбедносен тампон за неговата земја. „Доколку Кремљ успее, бројот на непријателските граници на Полска може да се зголеми од една на три: Русија, Белорусија и Украина. Опасноста конфликтот да стигне до источното крило на НАТО е реална. Сега треба да се справиме со овие безбедносни ризици“, рече Реј Војчех, поранешен воен аташе во американската амбасада во Варшава.
И за да се елиминираат овие ризици (барем тоа е формалната причина), Варшава започнува голема реформа на своите вооружени сили. На 18 март, претседателот Дуда го потпиша Законот за одбрана на татковината, кој повикува на нагло зголемување на големината на полската армија. „Законот ни дозволува дополнително да ги прошириме вооружените сили во сите аспекти“, рече министерот за одбрана Блашак.
Конкретно, законот, на пример, предвидува нагло зголемување на средствата за армијата. „Ситуацијата на исток бара зголемување на трошоците за одбрана. 3% од БДП следната година ќе станат реалност. Дополнително, се појавува нов механизам за финансирање, како што е Фондот за модернизација на вооружените сили. Сето ова ќе доведе до многу значајно зголемување на трошоците, според нашите проценки тоа ќе бидат дополнителни 20 милијарди злоти (речиси 4,8 милијарди долари), изјави полскиот заменик министер за одбрана Војчех Скуркиевич.
Дополнително, се очекува раст на материјално-техничката база. Во 2019 година полските власти потпишаа договор за набавка на ракетни и артилериски системи со дострел до 300 километри (тие ќе им бидат доставени на војниците во 2023 година), а во 2020 година за набавка на американски ловци Ф-35 – „најмодерниот авион на светот“, како што ги нарече полскиот министер за одбрана. Во тек се и преговори за продажба на 250 американски тенкови Абрамс на Полска. Конечно, во 2022 година, американските системи за противвоздушна одбрана Патриот, како и турските беспилотни летала Bayraktar, мора да се приклучат на полската армија.
Се ќе купиме, се ќе собереме
Се разбира, една моќна воена држава мора да има свој воено-индустриски комплекс. „Сега има недостиг од воена моќ во Европа ако се фокусираме на сценарија за конфликт. Полска веќе има добра воена сила, со оглед на нејзиниот демографски и економски потенцијал. Сепак, Полска има слаба одбранбена индустрија и имаше многу неуспешни обиди да се пополни ниша во оваа област преку соработка. Соработка со Германија, Франција итн. – Сето ова се уште не доведе до ништо. Затоа, купувањето на американско оружје ќе продолжи“, објаснува Дмитриј Офицеров-Белски, виш научен соработник во ИМЕМО РАС.
Но, Полјаците не се загрижени за тоа – тие не се потпираат на долгорочни инвестиции во воено-индустрискиот комплекс, туку на забрзано вооружување. „Ние повторно ќе ја опремиме полската армија, ќе ја снабдиме со најсовремена опрема, најмодерно оружје, а исто така ќе го зголемиме нејзиниот број“, рече Блашчак. Дополнително, зборуваме за зголемување за повеќе од двапати – од сегашните 143.000 (ова ги вклучува и единиците за територијална одбрана) на 300.000 борци. Тоа ќе биде најголемата армија во Европа, дури и поголема од вооружените сили на Германија, Франција и Британија.