Нема да биде како што замислија САД и ЕУ – Ако го направат ова, ќе почне светската војна – МОСКВА ИМА ПЛАН

Европската унија разговара за воведување ембарго на нафта по САД, кои први ги напуштија руските јаглеводороди. Сепак, отстапките за Вашингтон би можеле скапо да ги чинат европските економии.

Најголемата опасност не лежи ниту во самото нафтено ембарго, туку во одговорот што Русија може да го даде на ваков радикален чекор.

ЕУ го подготвува петтиот пакет санкции против Русија, уверуваат дипломатски извори Ројтерс. По САД, и Брисел размислуваше за удар врз руските јаглеводороди.

Сепак, ЕУ само разговара за ембаргото за нафта, со што јасно става до знаење дека напуштањето на рускиот гас не е можно во наредните години. Американскиот претседател Џо Бајден пристигна во Брисел на 24 март за да присуствува на самитот на НАТО и на состанокот на Г7.

Претходно, САД први воведоа ембарго за испорака на нафта од Русија, нафтени деривати, како и гас и јаглен. САД ги забранија гасот и јагленот со цел да им дадат поголема тежина на санкциите и да и покажат на Европа како треба да биде. Затоа што Американците не купуваа гас или јаглен од Русија, барем во значителни количини.

„САД не го кријат притисокот врз Европската унија. Бајден сака да ги убеди Европејците да ги прифатат истите санкции како САД. Во кампањата против руската нафта се вклучија и главните сојузници на САД во Европа, балтичките држави и Полска.

Но, не е сигурно дека Европејците ќе воведат ембарго, барем не сега. „Затоа што последиците за нивната економија ќе бидат многу полоши отколку за САД“, вели Игор Јушков, експерт од Финансискиот универзитет на Владата на Руската Федерација и Фондот за национална енергетска безбедност.

Според него, Европејците нема да можат да најдат замена за руската нафта толку лесно како САД. „Во споредба со Европа, мали количини нафта и нафтени деривати од Русија отидоа во САД.

Дополнително, статистиката покажува дека САД однапред, уште пред воведувањето на ембаргото, почнале да го намалуваат купувањето на руска нафта и нафтени деривати и да бараат алтернативни добавувачи.

Во 2021 година Русија во просек испорачуваше 700 илјади барели дневно на САД, но на почетокот на 2022 година обемот нагло опадна. Во февруари имало само 143 илјади тони, а во март нешто повеќе од 40 илјади барели дневно.

„Покрај тоа, Американците им дадоа на своите компании 45-дневен грејс период да ја одбијат руската нафта“, рече Јушков. Се испостави дека на САД им требаа околу три месеци за радикално да го намалат обемот на купување руска нафта и нафтени деривати.

Но, за Европа, овој процес на обнова на нов синџир на снабдување ќе биде многу потежок и ќе трае многу подолго. Само Германија извезува 560 илјади барели дневно од Русија, Полска – 360 илјади барели, Холандија – 260 илјади барели, Финска – 180 илјади барели, Белгија – 160 илјади барели, плус други земји.

На Европејците ќе им треба повеќе време за да најдат алтернативни добавувачи и тип на нафта што е погодна за европските рафинерии да го заменат рускиот Урал, да склучат нови долгорочни договори и да го обноват целиот систем за логистика и испорака.

Европејците ќе мора да намамат други добавувачи на повисоки цени на нафтата. Во процесот на преструктуирање на пазарот неминовно ќе се случат разни ексцеси во вид на какви било пропусти и доцнење во понудата, што ќе доведе до скок на цените, забележува експертот за оваа индустрија.

Важно е каков формат на нафтено ембарго на ЕУ ќе се избере, дали ќе има преоден период и колку ќе трае. „Ако ЕУ реши веднаш да престане да купува руска нафта овде и сега, тоа ќе биде шок за светскиот пазар.

Русија нема да може толку брзо да ги пренасочи сите количини на други продажни пазари, па ќе мора делумно да го прекине производството. „А тоа ќе доведе до создавање голем дефицит на глобалниот пазар и зголемување на цените на 200-300 долари за барел, на што предупреди токму рускиот министер за енергетика Александар Новак“, забележува Јушков.

Помалку радикално сценарио е ЕУ да предложи руската нафта да се укине на пример за една година.

„Тогаш Русија постепено ќе ги разменува продажните пазари со добавувачи од Блискиот Исток. Руската нафта ќе оди во Азија, пред се во Индија и Кина, како и во Југоисточна Азија и Јужна Америка. „И производителите на нафта од Блискиот Исток, пред се Саудиска Арабија, Кувајт и Ирак, ќе ги испратат своите количини на европскиот пазар“, вели Игор Јушков.

Европските трошоци несомнено ќе се зголемат. Наспроти позадината на сите овие ризици, цените и онака ќе пораснат, барелот ќе чини околу 120-150 долари. Денес, цените од 110 долари се нова реалност.

Русија има намера да го зголеми транзитот на нафта преку Казахстан до Кина. Сега низ оваа траса на гасоводот поминуваат 10 милиони тони нафта годишно.

Казахстанците земаат дел од нафтата од транзитната цевка за рафинеријата Павлодар, но истите количини ги враќаат во цевката во вид на сопствена нафта. Според експертите, Русија не само што може да го зголеми транзитот на својата нафта преку Казахстан, туку и да се согласи целосно да ги наполни сите казахстански рафинерии со руска нафта.

Сите ќе имаат корист од оваа приказна. Русија ќе му продава нафта на Казахстан со помал попуст отколку на странските пазари (во моментов попуст од 30 долари за барел поради ризикот од санкции), а Казахстанците ќе можат да извезуваат повеќе од својата нафта и да ги задржат приходите од извозните давачки во своите џебови .

Испораките на гасоводи генерално имаат помал ризик од санкции отколку испораките на нафта преку море. Сепак, Русија нема многу можности да ги прошири резервите на нафта од нафтоводот. Затоа, црното гориво ќе мора да се транспортира во Азија главно со танкери по морски пат. Транспортните трошоци неизбежно ќе растат, а руската нафта ќе мора да се продава со попуст. Кина и Индија ќе бидат неверојатно среќни поради ова.

Во Русија, нафтените компании првенствено ќе страдаат од ова. Приходите од рускиот буџет, исто така, веројатно ќе се намалат. Иако, се разбира, тоа нема да значи целосно губење на приходите од извозот на нафта. Властите сега разговараат за промени во даночниот систем за нафтените работници.

Ако Индијците и Кинезите можат да добијат руска нафта по пониска цена, тогаш Европејците ќе треба да платат повеќе за алтернативна нафта. Црното злато на сите овие санкции сигурно ќе поскапи. Ова неизбежно ќе доведе до зголемување на цената на секој транспорт (патен, воздушен), зголемување на трошоците за логистика, а потоа по должината на синџирот сите стоки на полиците.

„Најголемото нешто што ја спречува ЕУ да воведе санкции за руската нафта е тоа што Русија, како одговор, може да воведе контрамерки и да го прекине снабдувањето со други јаглеводороди во Европа.

Ако веќе не важат правилата на играта, тогаш зошто Русија би ја играла улогата на сигурен снабдувач со гас?

На крајот на краиштата, сега Гаспром продолжува да ги задоволува сите барања на Европејците: гасот оди и низ Полска и преку Украина. „Европа се плаши дека Русија ќе ја прекине испораката на гас и ќе ја запре испораката на јаглен“, тврди експертот на ФНЕБ.

Посложена е ситуацијата со гасот, што е препознаено и во самата Европска унија.

Русија нема да може физички да го пренасочува гасот од Европа во Азија, ќе мора да го прекине производството. Европа, теоретски, може да најде друг гас на други пазари и да го пренасочи кон себе, но тоа ќе значи дека ќе има голем недостиг од гас на другите пазари.

Практично ќе започне ценовна војна меѓу Азија и Европа за снабдување со гас, од која сите ќе излезат како губитници. Со отстранувањето на Русија од пазарот на гас, светскиот пазар ќе влезе во сериозен дефицит што никој нема да може да го надомести долго време.

Европејците би можеле да се префрлат на јаглен наместо руски гас, но проблемот е што Русија е најголемиот снабдувач на јаглен во Европа. И тешко дека Москва, со исклучувањето на ЕУ од гасот, ќе остави таму резерви на јаглен.

И Европската унија почна да зборува за одредени ограничувања на поморските пристаништа.

Претходно во САД, на ниво на ниска проценка, се заканија дека ќе ги блокираат руските поморски трговски патишта.

Во најлош случај, ова може да доведе до Трета светска војна доколку американските бродови почнат да ловат руски танкери со нафта во меѓународните води.

Засега ЕУ само разговара за забрана на руски бродови да влегуваат во европските пристаништа. Така вели министерот за транспорт на Литванија, Мариус Скуодис.